Stikstofbanken

Door het stikstofprobleem is het voor veel projecten in ons land lastig om een vergunning te krijgen. De overheid werkt samen met andere partijen aan het terugbrengen van de stikstofuitstoot, zodat de natuur kan herstellen. Om op termijn ook ruimte te creëren voor maatschappelijke en economische ontwikkelingen hebben Rijk en provincies gezamenlijk een register van stikstofbanken ingericht: AERIUS Register.

In AERIUS Register registreert de overheid stikstofdepositieruimte die vrijkomt uit een genomen maatregel . Deze ruimte komt beschikbaar doordat bijvoorbeeld een bedrijf stopt. Net als bij extern salderen mag 70% van de stikstofruimte die hierbij vrijkomt, worden bewaard in een stikstofbank om op een later moment in te zetten. Bijvoorbeeld voor het legaliseren van PAS-meldingen en projecten in de energietransitie.

In AERIUS Register beheert de overheid drie verschillende soorten stikstofbanken: Rijksbanken, provinciale doelenbanken en een landsdekkende microdepositiebank. Provincies en Rijkspartners bepalen per stikstofbank aan welke projecten de geregistreerde ruimte uitgegeven kan worden.

Rijksbanken

Het Rijk kan stikstofruimte voor grote maatschappelijke projecten reserveren in een Rijksbank. Het gaat hier om stikstofruimte voor grote maatschappelijke projecten, zoals de energietransitie, het legaliseren van PAS-meldingen en woningbouwprojecten.
Een voorbeeld van een Rijksbank is het stikstofregistratiesysteem (SSRS). Niet alle aanvragen komen in aanmerking voor ruimte uit dit systeem. De prioritering van ruimte het stikstofregistratiesysteem gaat in eerste instantie naar concrete woningbouwprojecten die op korte termijn ruimte nodig hebben, PAS-melders en projecten voor renovatie en veiligheid van Rijkswegen. Dat is vastgelegd in de Regeling Natuurbescherming.

Doelenbanken

Provincies kunnen ervoor kiezen stikstofbanken op te richten met een specifiek doel. Dat zijn de doelenbanken. Provincies vullen hun doelenbank(en) met stikstofdepositieruimte die is vrijgemaakt uit provinciale maatregelen en bepalen aan welke ontwikkelingen de ruimte kan worden uitgegeven.

Microdepositiebank

De stikstofdepositieruimte uit deze bank wordt gebruikt voor projecten waarbij weinig stikstofneerslag plaatsvindt. Projecten die maximaal 0,05 mol/ha/jaar aan stikstofneerslag veroorzaken kunnen gebruik maken van ruimte uit de microdepositiebank. Dit kan ook voor projecten die na extern salderen of na gebruik van ruimte uit een andere bank nog steeds maximaal 0,05 mol/ha/jaar tekort komen.

Vrijgemaakte ruimte en vrijgevallen ruimte

Hoeveel ruimte er in de stikstofbanken geregistreerd staat, kan per moment verschillen. De stikstofbanken worden gevuld met vrijgemaakte en vrijgevallen ruimte. Vrijgemaakte ruimte is stikstofruimte die vrijkomt door het uitvoeren van bronmaatregelen. Bijvoorbeeld omdat een provincie een bedrijf opkoopt en (een deel van de) stikstofdepositie in de natuurvergunning van dit bedrijf in de stikstofbank registreert.

Vrijgevallen ruimte is stikstofruimte die beschikbaar komt wanneer er na extern salderen stikstofruimte overblijft. Soms is er dan meer ruimte beschikbaar, dan nodig is. De overgebleven ruimte is ‘vrijgevallen’ ruimte.

Heeft u vragen over de stikstofbank? Kijk eens bij de vragen en antwoorden op deze pagina op de website van BIJ12.

Vergroot afbeelding Uitleg over werking stikstofbanken

Beeld: ©LNV