Vragen en antwoorden extern salderen en verleasen

Wordt extern salderen landelijk of provinciaal beleid?
Allebei. Voor natuurtoestemmingen zijn de provincies doorgaans bevoegd gezag, maar voor bepaalde natuurtoestemmingen is dat het Rijk. Zowel de provincies als het Rijk verlenen natuurtoestemmingen met gebruikmaking van extern salderen.

Vergunningen voor extern salderen zijn al mogelijk, behalve voor extern salderen met bedrijven die over dier- of fosfaatrechten beschikken. Dit laatste wordt vanaf medio september gefaseerd mogelijk in de provincies die dit openstellen.

Wat is extern salderen?
Als bedrijven een project willen wijzigen of een nieuw project willen starten waarbij stikstof vrijkomt en dit significante negatieve effecten heeft, hebben zij daar tenminste een natuurvergunning voor nodig. Deze vergunning kan worden afgegeven als de stikstofdepositie die het bedrijf veroorzaakt niet toeneemt. Dit kan niet altijd binnen het project of op de locatie worden opgelost. Er is dan een andere optie: extern salderen.

Bij ‘extern salderen’ nemen bedrijven tot maximaal 70% van de stikstofemissie over van andere bedrijven die (deels) stoppen, 30% komt ten goede aan de natuur. Extern salderen is mogelijk als bedrijven een natuurvergunning en stikstofruimte nodig hebben. Dat is het geval als zij geen stikstof reducerende maatregelen kunnen treffen.

Extern salderen is een mogelijkheid om stikstofruimte vrij te maken. Er zijn ook andere mogelijkheden zoals nieuwe innovatieve technieken. Iedere provincie weegt voor zich af of in voldoende mate aan de hiervoor beschreven randvoorwaarden en beheersmaatregelen is voldaan om de regeling extern salderen in haar provincie open te stellen. Dit is ook afhankelijk van de specifieke gebiedsopgave en de verwachte behoefte aan extern salderen in de betreffende provincie.

Hoe werkt extern salderen?
• Bij extern salderen nemen bedrijven stikstofemissie over van andere bedrijven die (deels) stoppen.
• Bedrijven die willen stoppen of stikstofruimte over hebben (saldogevers) en bedrijven die stikstofruimte nodig hebben (saldo-ontvangers) maken afspraken en leggen die vast in een contract
• De saldo-ontvanger moet met een intrekkingsbeschikking aantonen dat de stikstofruimte van de saldogever daadwerkelijk is ingetrokken. Hiervoor dient de saldogever een intrekkingsverzoek in bij de gemeente of provincie (afhankelijk van wie de vergunning heeft verleend).
• Saldogevende bedrijven kunnen alleen stikstofemissie overdragen, als ze de installaties of gebouwen waar die stikstofemissie destijds voor is vergund daadwerkelijk zijn opgericht en gerealiseerd.
• Provincies werken hier aan mee vanuit hun taak om de natuur te beschermen (depositiedaling) en tegelijkertijd perspectief te bieden voor bedrijven die willen ontwikkelen.

Welke provincies gaan extern salderen wanneer openstellen?
Over het zorgvuldig (gefaseerd) openstellen van extern salderen met veehouderijen zijn de verschillende provincies al geruime tijd in overleg met betrokken sectoren. Op basis van dit overleg zullen verschillende provincies de komende weken extern salderen met veehouderijen mogelijk maken.

Wat betekent het als één provincie extern salderen met veehouderijen wel openstelt en een andere provincie niet?
Initiatiefnemers moeten een natuurvergunning aanvragen bij hun eigen provincie die bevoegd gezag is voor de Wet natuurbescherming.

Als de eigen provincie extern salderen met veehouderijen heeft opengesteld, kunnen initiatiefnemers in die provincie in principe extern salderen met veehouderijen in die provincie.

Extern salderen met veehouderijen in andere provincies dan de eigen provincie is afhankelijk van afstemming hierover tussen de provincie waar de vergunningaanvraag is gedaan (provincie A) en de andere provincie (provincie B). De provincies hebben dit afgesproken, omdat bij provinciegrensoverstijgend extern salderen provincie A de natuurvergunning moet verstrekken aan de saldo-ontvanger, maar dit enkel kan als provincie B de natuurvergunning intrekt van de veehouderij in deze provincie die saldogever is. Dit intrekken gebeurt niet automatisch en is ook niet vanzelfsprekend. Temeer als extern salderen met veehouderijen in provincie B nog niet is opengesteld.

Meld u bij voornemens om extern te salderen met een veehouderij altijd bij uw eigen provincie om na te gaan wat de mogelijkheden zijn en of een door u voorgenomen externe saldering kans van slagen heeft. Doe dat bovendien vroegtijdig, om te voorkomen dat u verplichtingen aangaat met het risico dat u uiteindelijk geen natuurtoestemming kunt krijgen.

Waar zetten de provincies naast extern salderen nog meer op in?
Provincies kunnen bijvoorbeeld innovatie stimuleren om te zorgen dat er minder uitstoot plaatsvindt. Dan is er minder stikstofruimte nodig.

Hoe past extern salderen in het totale maatregelen pakket van de structurele aanpak stikstof?
Extern salderen is een instrument om initiatieven met stikstofdepositie mogelijk te maken, net als bijvoorbeeld intern salderen en de ADC toets. Extern salderen wordt met name ook als belangrijk gezien voor het faciliteren van de gebiedsgerichte aanpakken waar de provincies mee aan de slag gaan.
Welke relatie heeft extern salderen met het legaal houden van de meldingen?

Melders kunnen fungeren als saldogever bij extern salderen als de legaliteit van hun melding via een natuurvergunning definitief vast is komen te staan.

Wat is verleasen?
Verleasen is een vorm van extern salderen waarbij een natuurvergunning kan worden afgegeven voor een tijdelijke depositie voor een beperkte vooraf afgebakende periode. Voorwaarde is dat de saldogevende activiteit tijdelijk geheel of gedeeltelijk buiten gebruik wordt gesteld. Het gaat om feitelijk gerealiseerde capaciteit bij de saldogever en de capaciteit moet aantoonbaar buiten gebruik gesteld worden. Net als bij regulier extern salderen, mag de saldo-ontvanger bij verleasen maximaal 70% van de stikstofruimte benutten en komt 30% van de stikstofruimte ten goede aan de natuur; echter bij verleasen kan de saldogever op het moment dat hij niet meer verleast de betreffende ruimte zelf weer 100% gebruiken.
Waarom zijn er aanpassingen gedaan?
Hiermee verruimen we de mogelijkheden om extern te salderen.