Structurele stikstofaanpak vastgesteld en in uitvoering
Op vrijdag 16 december 2022 is het programma Stikstofreductie en Natuurverbetering vastgesteld in de ministerraad. Het programma geeft invulling aan de Wet stikstofreductie en natuurverbetering die sinds 1 juli 2021 in werking is. Deze wet schrijft een programma met maatregelen voor om de natuur te versterken en de stikstofneerslag te verminderen. Het vorige kabinet heeft hiermee een basis gelegd voor de structurele stikstofaanpak. In het programma is de aangekondigde versnelling en verbreding van de stikstofaanpak nog niet opgenomen. Vanaf medio 2023 wordt het programma geactualiseerd op basis van de dan beschikbare natuurdoelanalyses, monitoringgegevens en de verdere uitwerking van het coalitieakkoord.
Van 25 mei tot en met 5 juli 2022 lag het ontwerpprogramma Stikstofreductie en Natuurverbetering ter inzage. In deze periode kon iedereen via een zienswijze inhoudelijk reageren op het ontwerpprogramma. Alle zienswijzen zijn doorgenomen en waar passend is het programma daarop aangepast. In de Nota van Antwoord is een samenvatting te vinden van de zienwijzen en geeft het kabinet een reactie op de ingediende zienswijzen.
Maatregelenpakket deels in uitvoering
Met het programma wordt invulling gegeven aan de plannen voor stikstofreductie en natuurverbetering die hun oorsprong vinden in het kabinet Rutte III. Hiervoor is 7 miljard euro beschikbaar. Het gaat hierbij enerzijds om maatregelen die de uitstoot van stikstof bij de bron aanpakken, zoals subsidieregelingen voor verduurzaming. Anderzijds om maatregelen om de natuur in en rondom stikstofgevoelige natuurgebieden te herstellen. Alle sectoren – industrie, landbouw, verkeer en vervoer – leveren een bijdrage en nemen maatregelen om de stikstofuitstoot te verlagen. Een groot deel van deze (bron)maatregelen is al in ontwikkeling of in uitvoering. Er zijn landelijke maatregelen en maatregelen die gebiedsgericht worden ingezet.
Verbreding en versnelling van de aanpak
De aangekondigde versnelling en verbreding van de aanpak, zoals genoemd in het coalitieakkoord uit 2022, is nog niet meegenomen in het programma. Dit krijgt in 2023 verder invulling in onder meer het Nationaal Programma Landelijk Gebied. In dit programma worden uitdagingen op het gebied van water, klimaat en natuur integraal en gebiedsgericht aangepakt. Door maatregelen te combineren, wordt gelijktijdig gewerkt aan natuurherstel, bodem- en waterkwaliteit én het tegengaan van klimaatverandering.
Vanaf medio 2023 wordt het programma Stikstofreductie en Natuurverbetering geactualiseerd. Daarvoor leveren de beschikbare gebiedsplannen, natuurdoelanalyses en monitoringgegevens input. Het programma blijft daarmee de basis voor de structurele stikstofaanpak voor de verschillende sectoren als landbouw, industrie, verkeer en vervoer.